Değerli Ailelerimiz, 

KAÇUV’un sizlere umut ile eşlik ettiği bu yolda sosyal hizmet uzmanları olarak yayınlayacağımız içerikler ile kaynaklarınızı çoğaltmayı ve sizleri daha da güçlendirmeyi diliyoruz. 

Umut Ailesi Soruyor KAÇUV Sosyal Hizmet Birimi yanıtlıyor yazı dizimizin ikinci yazısı olan “Evde Bakım Aylığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular” başlıklı yazımızı sizler için derledik. Fayda sağlamasını dileriz. 

Evde bakım aylığı nedir?

Bazı bireyler, günlük hayat becerilerini ve tekrar eden gereksinimlerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle ikinci bir kişinin desteğine ihtiyaç duyabilmektedir. Bakım yükünü üstlenen refakatçisinin sorumlulukları ve bakım sürecinde gerekli olabilecek diğer ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak devlet tarafından bir destek ödeneği sağlanabilmektedir. Gerekli sosyal incelemeler ve heyet kararı ile sağlanan bu ödenek, evde bakım aylığı olarak adlandırılmaktadır.

Evde bakım aylığı kimlere verilir?

Mevzuatta belirlenen özel gereksinim sınıflandırmalarına göre bakıma gereksinim duyan ve özel gereksinim değerlendirmeleri sonucunda sağlık kurulu tarafından hazırlanmış sağlık raporu bulunan bireyler adına akrabalarına evde bakım aylığı ödemesi yapılabilmektedir. Mevzuatta akraba; üveyler dahil olmak üzere özel gereksinim sahibi bireyin eşi, çocukları ile çocuklarının eşleri, ana ve babası ile bunların ana ve babası, torunları ile torunlarının eşleri, torun çocukları, kardeşleri ile kardeşlerinin eşleri, kardeşlerinin çocukları ile kardeş çocuklarının eşleri, kardeş torunları, eşinin ana ve babası, eşinin kardeşleri, eşinin kardeşlerinin eşleri ile çocukları, amcaları ve amcalarının eşleri, amca çocukları ile bunların eşleri, halaları ile halalarının eşleri, hala çocukları ile bunların eşleri, dayıları ve dayılarının eşleri, dayı çocukları ile bunların eşleri, teyzeleri ve teyzelerinin eşleri, teyze çocukları ile bunların eşlerinden her birini kapsamaktadır. Akraba olarak belirlenen herkes evde bakım aylığı için bakım veren olarak değerlendirilebilmektedir.  

Evde bakım aylığı alabilmenin şartları nelerdir?

Evde bakım aylığı desteğinin sağlanabilmesi için sosyal incelemeye konu olan bazı şartlar mevcuttur.

• Hanede ikamet eden tüm bireylerin her türlü gelir toplamı dikkate alındığında hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarının, asgari ücretin aylık net tutarının 2/3’ünden daha az olması gerekmektedir.
• Özel gereksinim sahibi bireyin, özel gereksinim değerlendirmeleri sonucunda sağlık kurulları tarafından hazırlanan sağlık raporuna (ÇÖZGER vb.) sahip olması gerekmektedir.
• Özel gereksinim sahibi bireyin, günlük hayat becerilerini ve tekrar eden gereksinimlerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle ikinci bir kişinin desteğini almak zorunda olduğu bakım raporuyla tespit edilmesi gerekmektedir.

Evde bakım aylığının miktarı ve ödeme şekli nedir?

Evde bakım aylığının miktarı, 10.000 gösterge rakamı ile memur aylık katsayısının çarpımı sonucu hesaplanarak belirlenmektedir. Aylıklar, her ay düzenli olarak belirlenen banka hesabına ödenmektedir.

Evde bakım aylığı için nereye başvuru yapılır?

Evde bakım aylığı başvuruları, özel gereksinim sahibi bireyin kendisi tarafından yapılabileceği gibi bakım vermeyi talep eden kişi, akrabası veya vasisi tarafından şahsen ve yazılı olarak yapılabilmektedir. Başvurular, özel gereksinim sahibi bireyin nüfusa kayıtlı olduğu il veya ilçeye en yakın Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğü ya da e-Devlet seçeneklerinden herhangi birinden gerçekleştirilebilmektedir.

Evde bakım aylığı başvurusu için gerekli belgeler nelerdir?

Evde bakım aylığına başvuru yaparken aşağıdaki evrakların hazırlanması ve gerekli durumlarda kuruma teslim edilmesi gerekmektedir.

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için T.C. Kimlik Numarası
• Yabancı uyruklular için oturma izni ve yabancı kimlik numarası
• Sağlık raporu
• Hanede yaşayan kişilerin gelir ve varlıklarına ilişkin yazılı beyanları, varsa beyanın içeriğine ilişkin gelir durumunu gösterir belgeler
• Hanede yaşayan, 18 yaşını tamamlamış, vasi tayin edilmesi zorunlu olan ve evde bakım yardımından yararlanacak özel gereksinim sahibi birey için ilgili mahkemelerden alınmış vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı veya tevzi formu
• Açık rıza formu
• Gerekli hallerde özel gereksinim sahibi birey veya hanede yaşayan kişiler hakkındaki varsa boşanmaya dair mahkeme kararı veya boşanma aşamasını gösterir belge
• Gerekli hallerde hanede öğrenimine devam eden birey varsa öğrenim durumunu gösterir belge
• Hane, gelir ve sağlık durumunun tespiti amacıyla kurumun talep edebileceği ihtiyaç duyulan diğer belge ve evraklar

Başvuru için talep edilen evrakların, başvuru yapıldıktan sonrasındaki 30 gün içerisinde başvuru yapılan kuruma teslim edilmesi gerekmektedir. 

Evde bakım aylığı başvurusu nasıl değerlendirilir?

Evde bakım aylığı başvurusu, başvuru dosyasında bulunan belgeler ve sosyal inceleme görevlilerinin özel gereksinim sahibi bireyin konuta yapacağı ziyaret sonucunda oluşan kanaat ile birlikte değerlendirilmektedir. Gerekli görülmesi durumunda hane özelinde bir çevre araştırması kurum tarafından yapılabilmektedir. Yapılan tüm incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda gerekli görülen bakım hizmetlerinin tespit edildiği bakım raporu, heyet tarafından hazırlanmaktadır. Rapor doğrultusunda aylığın bağlanıp bağlanamayacağına dair görüş, başvuru sahibine iletilmektedir. Heyet, hizmetin devamlılığı için takip ve kontrolü her yıl düzenli olarak sürdürmektedir.

Evde bakım aylığı başvurusunun reddedilmesi halinde sonuca nasıl itiraz edilir?

Evde bakım aylığı başvurusunun gerekli şartların sağlanamaması sebebiyle reddedilmesi mümkündür. Başvurunun reddine dair verilen karara başvuru yapan kişi itiraz edilebilmektedir. Reddedildiğine dair kararın tebliğ edildiği günden itibaren 30 gün içerisinde itiraz işlemi yapılabilmektedir. Belirtilen sürenin dışında yapılan itirazlar kabul edilmemekte ve verilen karar, nihai karar olarak kabul edilmektedir. Vakitlice yapılan itirazların değerlendirilmesi için ikinci heyet çalışması yapılarak yeni bir bakım raporu hazırlanmaktadır. İkinci heyetin verdiği karar, nihai karar sayılıp bu karar sonrasında yapılan tüm yeni evde bakım aylığı başvuruları geçersiz kabul edilerek işlem yapılmamaktadır.

Evde bakım aylığı için durdurma ya da sonlandırma işlemi yapılır mı?

Evde bakım aylığı alan yararlanıcıların bazı hallerde aylıkları süreli olarak durdurulabilirken bazı hallerde ise aylık desteği tamamen sonlandırılabilmektedir. Özel gereksinim sahibi bireyin bulunduğu ilin dışına bir adres değişikliği yapması durumunda adres değişikliği tarihinden itibaren aylıkları süreli olarak durdurulmaktadır. Belirlenecek yeni ikamet adresinde incelemeler tamamlandıktan sonra oluşan karar doğrultusunda aylığın ödemesine devam edilmektedir. Özel gereksinim sahibi bireyin il dışı adres değişikliğini 90 gün içerisinde başvuru yaptığı kuruma bildirmemesi durumunda aylık desteği bitirilmektedir. Evde bakım aylığı; vefat, bakım veren değişikliği, feragat, gelir durumu değişikliği, özel gereksinim sahibi bireyin sürekli kurum bakımına geçmesi, adli sicil durumlarında değişiklikler, sağlık raporunun süresinin dolması, yanlış bilgi ve belge beyanın tespiti gibi hallerde tamamen sonlandırılmaktadır.

Bakım veren kişinin bakım verme sorumluluğuna ara vermesi mümkün müdür?

Bakım verenin, bakım verme sorumluluğuna çeşitli nedenlerden kaynaklı ara verme talebi olabilmektedir. Bakım veren kişinin, özel gereksinim sahibi bireyin bakımını geçici olarak gerçekleştiremeyecek olması halinde bu durumun başvuru yapılan kuruma bildirilmesi gerekmektedir. Bakım vermeye ara verme talebinin heyet tarafından değerlendirilmesi ve raporlanmasının ardından olumlu ya da olumsuz karar bakım verene bildirilmektedir. Talebin onaylanması durumunda aynı hanede ikamet eden ve akraba tanımında yer alan bir başka akrabası tek seferde veya farklı zamanlarda 30 gün süre ile bakım verme sorumluluğunu üstlenebilmektedir. Bu süre zarfında evde bakım aylığına dair herhangi bir kesinti veya durdurma işlemi yapılmamaktadır.

*Konu ile ilgili farklı sorularınız veya detaylı bilgi talebiniz olması durumunda Vakfımızın Sosyal Hizmet Birimine aşağıdaki numaranın Whatsapp hattı üzerinden ulaşabilir ve sosyal hizmet danışmanlık desteğimizden yararlanabilirsiniz.

Sosyal Hizmet Whatsapp Hattı

0 549 483 95 45

0 549 229 23 22

Sosyal Hizmet Uzmanı & Koordinatörü Ceren Nur Şimşek

Sosyal Hizmet Uzmanı Öykü Barut

Sosyal Hizmet Stajyeri Dilara Yılmaz